یک کسب و کار برای دانستن اینکه چگونه باید یک زنجیره ارزش را تحلیل کند در ابتدا باید بداند زنجیره ارزش چیست و زنجیره ارزش کسب و کار او چگونه است؟
به مجموعه فعالیت هایی که کسب وکارها در یک صنعت به خصوص انجام می دهندبرای اینکه بتوانند یک‌محصول یا خدمت را از«مفهوم» به «تحویل به مشتری» طی کنند، زنجیره ارزش Value chain می گویند .
در مورد کسب و کارهایی که تولید کننده کالا هستند، زنجیره ارزش شان با مواد خام مورد استفاده برای ساخت محصول شان شروع می شود و تا پیش از آنکه به مشتری تحویل شود هرچیزی به آن اضافه شود را شامل می شود.
اساس تحلیل زنجیره ارزش چیست؟
اساس تحلیل زنجیره ارزش برپایه اصل اقتصادی «برتری» بنا شده است. به این معنی که کسب‌وکارها بهترین فعالیت خود را آن‌جایی دارند که از مزیت تولید نسبی درمقایسه با رقبای خود برخوردارند.
و هم‌زمان شرکت‌ها باید این سوال را برای خودشان مطرح کنند که در کجا قادر خواهند بود بهترین ارزش را برای مشتریان خود ارائه دهند.
برای انجام تحلیل زنجیره ارزش در ابتدا یک کسب‌وکار باید هر قسمت از فرآیند تولید خود را تعیین کند و همچنین باید قسمت‌هایی را که در آنها امکان حذف یا بهبود وجود دارد را شناسایی کند. در نتیجه این اقدامات مشتریان می توانند با قیمت کمتر بهره بیشتری از محصول را کسب کنند که در بازه زمانی بلندمدت باعث رشد کسب و کار می شود.
مدیریت‌زنجیره ارزش چیست؟
مجموعه نظمی که بین تمام عملکردهای یک کسب و کار ایجاد می شود تا بتوان در انتها به تحلیل درستی دست پیدا کرد را مدیریت زنجیره ارزش می نامند.مقصود زنجیره ارزش اطمینان حاصل کردن از این موضوع است که مسئولین درهر مرحله از زنجیره ارزش ارتباطشان را با یکدیگر حفظ و به یکدیگر کمک می نمایند تامحصول در سریع ترین زمان ممکن وبا طی کردن درست مسیری به دست مشتری برسد.
اجزای اصلی صنایع غذایی
اجزای اصلی صنایع غذایی شامل هشت تکنولوژی
- شیر و لبنیات
- روغن و چربی
- خوراکی قند و شکر
- کنسروسازی وغلات
- قنادی و نوشیدنی
- صنایع گوشت
- وبسته‌بندی
شیر و لبنیات
برمبنای تعریف FDA شیرمحصول دوشیدن از پستاندارسالم و بدون افزودن یا کاستن چیزی به آن است.
با توجه به ویژگی های شیرمی توان محصولات دیگری نیز از آن تهیه کرد. محققین علوم غذایی با شناخت این ویژگی‌ها توانستند روش‌هایی را برای کنترل و بهبود کیفیت و خواست پذیری محصول ارائه دهند.
روغن و چربی خوراکی
استخراج روغن از دانه‌های روغنی با استخراج از میوه های روغنی دارای روش‌های متفاوتی هستند. این‌روش ها با جداسازی چربی حیوانی تفاوت دارد و افراد متخصص به این علم برای استخراج بیشتر و با کیفیت بهتر روغن خوراکی سالم روش‌هایی را ارائه داده‌اند.
قند و شکر
مواد قندی اولیه همیشه دارای درصد بالایی ناخالصی است و حذف این ناخالصی‌ها و به‌دست آوردن محصول با خلوص بالا برعهده علوم صنایع غذایی است.
کنسروسازی
به دسته‌ای از روش‌های نگهداری مواد غذایی گفته می‌شود که یکی از این روش‌ها، استفاده از قوطی یا CANNING است.
غلّات
قسمت بزرگی از منابع دریافت انرژی انسان از غلات است. آماده‌سازی محصولات با کیفیت از جمله وظایف علم با حفظ ارزش صنایع غذایی است.
قنّادی و نوشیدنی
باتوجه به وجود مقادیر بالا قند مصرفی و چربی در آنها برای نگهداری و محفوظ ماندن کیفیت تولید در سطح وسیع این محصولات از جمله چالش‌های این موضوع به شمار می‌رود.
صنایع گوشت
از آنجا که یکی از منابع تامین پروتئین، منابع گوشتی به حساب می آید ولی با این وجود در دنیا هر ساله بسیاری از این منابع به علت عدم صحت دام و نبود فراوری صحیح از بین می‌روند.
بسته بندی
بعد ازمرحله تولید نوبت درصنعت مواد غذایی به بسته‌بندی و حفظ سلامت آن تا هنگام مصرف می‌رسد.
که در این بخش عواملی نظیر گرافیک و بازاریابی و … نیز به کمک علوم غذایی می‌آیند.
ضرورت به کارگیری نیروهای متخصص
برای اینکه بتوان ازمواد غذایی به صورت بهینه بهره بردضایعات آن را به حداقل رساند و همینطور نظارت درستی بر منابع داشت باید نیروهای متخصص وارد کارشوند. ورود نیروهای کارآزموده ومتبحر که به دانش روز مسلط باشند می تواند کمک بزرگی برای حفظ کیفیت و افزایش طول عمرنگهداری مواد غذایی باشد.
بنابراین آموزش نیروهای متخصص که بتواننددر امورمختلف از جمله مدیریت‌وتحقیق در مورد صنعت مواد غذایی برنامه ریزی و آموزش خدمت رسان جامعه باشند امری ضروری است.