نرم افزار لجستیک و زنجیره تامین چیست؟

نرم افزار لجستیک و زنجیره تامین چیست؟

تاریخ انتشار: ۱۰ آذر ۱۴۰۰ نویسنده: نگار مطلبی

برای درک کاربرد نرم افزار لجستیک و زنجیره تامین توجه به منشاء و خاستگاه اصلی آن در مفاهیم نظامی اهمیت دارد. امروزه لجستیک از مفاهیم کاربردی و استراتژیک در حوزه تجاری کسب‌و کارهای اقتصادی است و با اصطلاحات مختلفی مانند «لجستیک و تدارکات» و «مدیریت زنجیره تأمین و پشتیبانی» در زمینه فرآیند ذخیره‌سازی، جابجایی و انتقال فیزیکی کالاها در صنایع مختلف، به کار می‌رود.

همین معنی و مفهوم لجستیک با لفظ مدیریت زنجیره تأمین نیز قرابت و نزدیکی یافته و با مجموعه‌ای از فرآیندهای برنامه‌ریزی، کنترل و نظارت، ذخیره‌سازی کالاها و ارائه خدمات انتقال کالا از به دست مشتری، بخشی استراتژیک در هر صنعت را به خود اختصاص داده است.

 

مدیریت زنجیره تأمین (SCM) و ارتباطش با لجستیک

یک زنجیره تأمین شبکه‌ای از فعالیت‌های تجاری و ارتباطات بین شرکت‌ها و بنگاه‌های تجاری با یکدیگر است که مدیریت لجستیک نیز جزئی از فرآیندهای آن است که جریان ذخیره‌سازی کالاها در مبدأ تا رسیدن به دست مشتری را از طریق نرم‌افزارهای مربوطه، برنامه‌ریزی و کنترل می‌کند.

پیوستگی و ارتباط هماهنگ زنجیره تأمین ولجستیک منافع بسیار بزرگ و چشمگیری را به صاحبان کسب‌وکارهای بزرگ و متوسط در صنایع مختلف اعطاء کرده و به یکی از اصلی‌ترین بخش‌های آن‌ها تبدیل شده است. مهم‌ترین این دستاوردها را می‌توان در افزایش بهره‌وری، مدیریت موجودی کالاها در انبارها، پویایی و روانی امور، مشتری مداری و تسریع در فرآیند تحویل کالاها و مهم‌تر از همه کاهش هزینه‌ها و سودآوری مناسب و بهینه، دانست.

ابزارهایی موردنیاز در لجستیک و زنجیره تأمین

مدیر لجستیک همان کسی است که وظیفه کنترل و نظارت بر فرآیندهای انبارداری، زنجیره تأمین، حمل‌ونقل و ارتباط با مشتریان را بر عهده دارد. او برای ارائه خدمات مناسب به مشتریان و پاسخ‌گویی به درخواست‌های واحد فروش به ابزارهای متعدد و مؤثری نیاز دارد که نرم‌افزار انبارداری، اولین آن‌هاست.

سیستم انبارداری ضمن پویایی در جریان بررسی درخواست‌ها ارائه کالاهای موردنیاز، تعادل و توازن قابل قبولی را بین تقاضاها و عرضه کالاها به وجود می‌آورد. با اطلاعات و داده‌های یکپارچه این سیستم، مدیر لجستیک از موجودی انبار آگاهی کافی دارد، کمبودها و نیاز به برطرف کردن نواقص کالاها و خرید آن‌ها را می‌داند و می‌تواند در لحظه از وضعیت انبارها به مدیران بالادستی خود گزارش‌های تحلیلی همراه با نمودارهای گرافیکی ارائه کند.

 کارکردهای نرم‌افزار انبارداری برای بهینه کردن مدیریت لجستیک
کارکردهای نرم‌افزار انبارداری برای بهینه کردن مدیریت لجستیک

کارکردهای نرم‌افزار انبارداری برای بهینه کردن مدیریت لجستیک

به‌طورکلی از سه روش کنترل موجودی انبارها، پویایی فرآیندها و ثبت سیستمی اطلاعات و ارائه انواع گزارش‌های تحلیلی، دستیاری مطمئن و کارآمد برای مدیران لجستیک است. از کارکردهای نرم‌افزار انبارداری برای بهینه کردن مدیریت لجستیک و پاسخ‌گویی به انواع چالش‌های احتمالی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • کنترل و اعلام موجودی انبارها در هر لحظه
  • اعلام کسری و اضافی کالاها در انبار و میران نیاز به تأمین هر کالا
  • امکان تعریف انواع واحدهای شمارش کالا (عدد، لیتر، کیلوگرم، متر و …)
  • پیگیری هر کالا از طریق شماره سریال یا بارکدها
  • امکان الصاق تصویر هر کالا در فرم مشخصات
  • قابلیت ارتباط پیوسته به سایر نرم‌افزارها و امکان فرآیندهای مختلف و …

زنجیره تأمین (SCM) و تفاوت آن با لجستیک

به زبانی ساده‌ می‌توان گفت مدیریت فیزیکی کالاها از مبدأ تا مقصد را لجستیک و مدیریت این فرآیند در کنار سایر فرآیندهای لجستیکی را زنجیره تأمین می‌گوییم.
به‌عبارت‌دیگر در لجستیک وقتی کالا یا خدمتی را به مشتری می‌رسانیم درواقع؛ کار لجستیکی انجام داده‌ایم و وقتی ساختار شرکت را برای انجام امور جاری و معمول لجستیکی سازمان‌دهی می‌کنیم، در حیطه مدیریت زنجیره تأمین، گام برمی‌داریم.
SCM یا مدیریت زنجیره تأمین را برنامه‌ریزی، مدیریت و نظارت، یکپارچه‌سازی امور و تأمین سرمایه مالی می‌نامند که تقاضا، تولید، تأمین منابع، ذخیره‌سازی، تدارکات، حمل‌ونقل و بازگرداندن محصول معیوب را شامل می‌شود.

بخش های 5 گانه مدیریت زنجیره تامین

برای شناخت بهتر این مفهوم باید اجزای مدیریت زنجیره تامین را بشناسیم .بخش های 5 گانه زیر می تواند روشنگر این موضوع باشد.

برنامه‌ریزی:

به‌کارگیری ابزارهای نرم‌افزاری از نرم‌افزار انباری داری تا اتوماسیون اداری و حسابداری مالی و …و بهره‌گیری از داده‌ها و اطلاعات آنها به زنجیره تأمین، در سازمان‌‌دهی وضعیت محصولات و ارائه خدمات به مشتریان کمک می‌کند تا برای سودآوری بیشتر، تمرکز کند.

منابع:

شامل شرکت‌ها و بنگاه‌های فروش که کالاها و خدمات موردنیاز مشتری را باکیفیت و قیمت مناسب و معقولی برای زنجیره تأمین فراهم می‌کنند. شناسایی این منابع فروش برای پویایی و کارآمد بودن زنجیره تأمین و پاسخ‌گویی در لحظه به مشتری بسیار مهم است. در این مرحله، مدیران زنجیره تأمین، تمرکز خود را بر منابعی می‌گذارند که باعث ایجاد روابط پایدار با تأمین‌کنندگان، حمل‌ونقل و تحویل کالا می‌شوند.

تولید و ساخت:

در این مرحله محصولات ازنظر استاندارد تولید، ایمنی، بسته‌بندی، استحکام و تمام مقررات ساخت آزمایش می‌شوند. برای شرکت‌های بزرگ باهدف کارآمدی بیشتر از اینترنت اشیا و هوش مصنوعی استفاده می‌شود.

جابجایی و تحویل کالاها:

ارسال سفارش‌های واحد فروش از انبارها و انتخاب یک وسیله نقلیه مطمئن و مناسب برای رساندن کالاها به مشتری در قسمت قرار دارد. نقش مدیریت لجستیک و انبار در این حلقه از زنجیره تأمین بسیار چشمگیر است.

 برگشت کالاهای معیوب:

آخرین حلقه از زنجیره تأمین بر بازگرداندن کالاهای معیوب و آسیب‌دیده به شرکت، متمرکز است. در این مرحله شرکت ضمن پیگیری و رسیدگی به درخواست مشتری برای ارجاع کالا آن را به انبار بازمی‌گرداند.
هدف همه کسانی که در زنجیره تأمین فعالیت می‌کنند، رقابت‌پذیری و ماندگاری در چرخه بازار است؛ چراکه از زاویه نگاه مشتری نهایی، خرید یک کالا و دریافت آن دو بخش مهم فرآیند خرید هستند و هر دو عامل در ارزشیابی شرکت‌های تجاری و خدماتی به یک اندازه مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.

انواع زنجیره تأمین

در شرکت‌های تولیدی سنتی کالاها پس از تولید در انبارها و مکان‌های دیگر انبار می‌شدند که این زنجیره تأمین را پیچیده‌تر می‌کرد.
گاهی شرکت ها از یک مدل تجاری ساخت بر مبنای سفارش استفاده می کنند. هیچ نیازی برای انبارکردن محصولات ساخته‌شده وجود ندارد.درعین‌حال نیاز برای انبار مواد خام و اجزای سازنده همواره وجود دارد. ایجاد «زنجیره‌های تأمین» به ماهیت و حیطه کارکردی هر شرکت بستگی دارد.